Jak już wcześniej wspomniano w artykule dotyczącym finansowych form wsparcia dla rodzin zastępczych i prowadzących rodzinne domy dziecka, ustawa o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej z dnia 9 czerwca 2011 r. przewiduje wiele form wsparcia dla osób tworzących rodzinę zastępczą, w celu zapewnienia jak najlepszej opieki i wychowania przyjętych dzieci. Wsparcie to obejmuje zarówno formy materialne, jak i niematerialne.
Wsparcie niematerialne rodzin zastępczych i prowadzących rodzinne domy dziecka obejmuje między innymi szkolenia, warsztaty, grupy wsparcia, które pozwalają na zdobycie dodatkowej wiedzy i umiejętności w zakresie opieki i wychowania dziecka, a także konsultacje z psychologami, pedagogami czy prawnikami. Rodziny zastępcze mogą również liczyć na wsparcie społeczne, w postaci opieki koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej, a także na pomoc w rozwiązywaniu problemów, jakie mogą się pojawiać w codziennym życiu.
Opieka koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej
Koordynator rodzinnej pieczy zastępczej jest pośrednikiem pomiędzy rodziną zastępczą, rodzinnym domem dziecka, a instytucją państwową organizującą pieczę zastępczą, w przypadku Miasta Żory Miejskim Ośrodkiem Pomocy Społecznej. Jest to bardzo ważna postać w życiu codziennym rodziców zastępczych i dzieci. Ważne, aby koordynator rodzinnej pieczy zastępczej był otwarty na kontakt z rodziną, posiadał umiejętność dzielenia się z innymi swoją wiedzą, dobrymi praktykami i rozwiązaniami, a przede wszystkim był aktywny i nastawiony na jak najlepsze działanie w celu pomocy dzieciom.
Zadania koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej:
- udzielanie pomocy rodzinom zastępczym i prowadzącym rodzinne domy dziecka w realizacji zadań wynikających z pieczy zastępczej; a także w nawiązaniu wzajemnego kontaktu,
- zapewnianie rodzinom zastępczym oraz prowadzącym Rodzinne Domy Dziecka dostępu do specjalistycznej pomocy, w tym psychologicznej, rehabilitacyjnej, edukacyjnej dla dzieci,
- przygotowanie plan pomocy podopiecznemu, we współpracy z odpowiednio rodziną zastępczą lub prowadzącym rodzinny dom dziecka oraz asystentem rodziny,
- zgłaszanie do ośrodków adopcyjnych informacji o dzieciach z uregulowaną sytuacją prawną, w celu poszukiwania dla nich rodzin przysposabiających,
- wspieranie pełnoletnich wychowanków rodzinnych form pieczy zastępczej.
Z wyników pracy koordynatora każdego roku sporządzane jest sprawozdanie, które jest przedstawiane organizatorowi pieczy zastępczej.
Koordynatorzy rodzinnej pieczy zastępczej wykonujący zadania organizatora rodzinnej pieczy zastępczej pracują w zadaniowym czasie pracy. Umożliwia im to wspieranie rodzin zastępczych dostosowując pracę do ich potrzeb, które są określane na podstawie dokonanej przez siebie we współpracy z rodziną zastępczą diagnozy, a także zgłoszonych przez rodzinę zastępczą potrzeb.
Urlop dla zawodowych rodzin zastępczych i prowadzących rodzinne domy dziecka
Rodzina zastępcza zawodowa oraz prowadzący rodzinny dom dziecka mają prawo do czasowego niesprawowania opieki nad dzieckiem w związku z wypoczynkiem, w wymiarze 30 dni kalendarzowych w okresie 12 miesięcy.
W przypadku czasowego niesprawowania opieki nad dzieckiem przez rodzinę zastępczą lub prowadzącego rodzinny dom dziecka piecza zastępcza nad dzieckiem może zostać powierzona rodzinie pomocowej.
Tego rodzaju wsparcia udziela się:
- w związku z wypoczynkiem, udziałem w szkoleniach lub pobytem w szpitalu,
- w nieprzewidzianych trudnościach lub zdarzeniach losowych w rodzinie zastępczej lub rodzinnym domu dziecka.
Zatrudnienie osoby do pomocy przy sprawowaniu opieki nad dziećmi i przy pracach gospodarskich
Rodziny zastępcze zawodowe i rodzinne domy dziecka mają możliwość otrzymania wsparcia w postaci osoby do pomocy przy sprawowaniu opieki nad dziećmi i przy pracach gospodarskich. Ten rodzaj pomocy dotyczy rodzinnego domu dziecka, rodziny zastępczej niezawodowej i zawodowej, u której przebywa więcej niż 3 dzieci. Osobą zatrudnioną do pomocy przy sprawowaniu opieki nad dziećmi i przy pracach gospodarskich może być także małżonek niepobierający wynagrodzenia z tytułu umowy o pełnienie funkcji rodziny zastępczej zawodowej. Określając ilość godzin pracy osoby do pomocy Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Żorach jako organizator pieczy zastępczej bierze pod uwagę ilość dzieci w danej rodzinie, ich stan zdrowia oraz wiek.
Poradnictwo specjalistyczne
Decydując się na rodzicielstwo zastępcze w Mieście Żory, Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Żorach oferuje dostęp do poradnictwa specjalistycznego tj. psychologa, pedagoga, konsultanta – radcę prawnego. Oprócz ww. Ośrodka na terenie Miasta Żory oraz w najbliższej okolicy działa wiele placówek publicznych i niepublicznych działających na rzecz dziecka oraz rodziny oferujących poradnictwo specjalistyczne. Poniżej przedstawia się przykładowe placówki działające w tym zakresie.
Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna Żory ul. Wodzisławska 1/207
tel. 32 434 53 29; https://www.pppzory.pl/
Zakres oferowanych usług
- prowadzenie diagnozy psychologicznej, pedagogicznej i logopedycznej dla dzieci od momentu urodzenia do momentu ukończenia nauki szkolnej
- wydawanie opinii i orzeczenia o specjalnych potrzebach edukacyjnych dzieci;
- realizacja porad dla dzieci, rodziców i nauczycieli
- organizowanie i prowadzenie różnych formy terapii: psychoterapia, terapia pedagogiczna, terapia logopedyczna
- doradztwo zawodowe dla dzieci i młodzieży
- konsultacje i wsparcie dla wszystkich specjalistów i placówek pracujących na rzecz dzieci naszego miasta
- prowadzenie Ośrodka Koordynacyjno-Rehabilitacyjno Opiekuńczego, w ramach którego oferuje się:
- diagnozę w zakresie oceny rozwoju małego dziecka,
- wsparcie i pomoc terapeutyczną dla dzieci zagrożonych niepełnosprawnością ze szczególnym uwzględnieniem dzieci do 3 – go roku życia,
- porady i konsultacje dla rodziców dzieci niepełnosprawnych i zagrożonych niepełnosprawnością.
Centrum Wspierania Rozwoju Sensus Żory ul. Traugutta 1
tel. 884 036 420, https://www.facebook.com/p/Sensus-Centrum-Wspierania-Rozwoju-100063551534916/
Zakres oferowanych usług
Wsparcie dzieci i młodzieży:
- – Terapia psychologiczna i psychoterapia
- – Terapia pedagogiczna
- – Terapia ręki
- – Terapia Integracji Sensorycznej
- – Terapia Czaszkowo- Krzyżowa
- – Terapia BIOFEEDBACK
- – Terapia Warnkego
- – Fizjoterapia
- – Terapia logopedyczna
- – Terapia grupowa
- * Młodzieżowa Grupa Terapeutyczna
- * TUS
- * TUS z AAC
- * TUS z Integracją Sensoryczną
- * Zajęcia Sensoplastyczne
Wsparcie dla dorosłych
- – Terapia psychologiczna i psychoterapia
- – Terapia Czaszkowo – Krzyżowa
- – Terapia BIOFEEDBACK
- – Akademia Rodzica (grupa wsparcia dla rodziców)
- – Konsultacje ze specjalistami
Ośrodek Medyczno Terapeutyczny SYRIUSZ Żory ul. Promienna 5a
tel. 32 723 12 74, https://nzozsyriusz.pl/
Zakres oferowanych usług
Działalność medyczna
Centrum Psychiatrii Dziecięcej i Młodzieżowej, objęte kontraktem z NFZ, co oznacza, że świadczenia medyczne dla pacjentów realizowane są bezpłatnie.
W skład Centrum wchodzą:
- Poradnia Zdrowia Psychicznego dla Dzieci i Młodzieży
- Oddział Dzienny Psychiatryczny dla Dzieci i Młodzieży
- Poradnia Psychologiczno-Psychoterapeutyczna dla Dzieci i Młodzieży
- Koordynowana Opieka dla Osób z Całościowymi Zaburzeniami Rozwoju
Działalność Oświatowa
- -Niepubliczne Przedszkole Specjalne Dla Dzieci z Autyzmem i Zespołem Aspergera
- -Szkoła Podstawowa Specjalna przy Ośrodku Medyczno-Terapeutycznym
Ośrodek Wczesnej Interwencji Żory ul. Piastów Górnośląskich 8
tel. 32/43 45 236; 572 828 065, https://psoni.zory.pl/?page_id=87
Ośrodek Wczesnej Interwencji zapewnia wielospecjalistyczną i kompleksową rehabilitację dzieci zagrożonych nieprawidłowym rozwojem psychoruchowym (głównie z wysokiego ryzyka ciążowo – porodowego) oraz dzieci ze zdiagnozowanym zaburzonym rozwojem psychoruchowym. Do placówki kierowane są dzieci w wieku od urodzenia do 7 roku życia z grupy wysokiego ryzyka ciążowo – porodowego, z wadami ośrodkowego układu nerwowego (OUN) – małogłowiem, wodogłowiem z przepukliną oponowo – rdzeniowego, z zespołami abberacji chromosomowej, z chorobami metabolicznymi układu nerwowego, z mózgowym porażeniem dziecięcym, z nieprawidłowym rozwojem psychoruchowym o ustalonej lub nieustalonej etiologii.
Ośrodek Fastryga Świerklany ul. Rybnicka 28B
tel. 508 552 211, http://osrodekfastryga.pl/
Zakres oferowanych usług
- Diagnostyka FAS/FASD Kwestionariuszem Waszyngtońskim
- Diagnostyka neurorozwojowa zaburzeń rozwojowych
- Terapia rodzinna
- Terapia traumy metodą SE (Doświadczenie Somatyczne)
- Konsultacja psychologiczna online
- Badanie psychologiczne
Możliwe jest prowadzenie konsultacji w systemie on-line (Skype, Zoom, Whats’up itp)
Centrum Specjalistycznej Diagnozy i Terapii Pszczyna (Filia I), ul. Konopnickiej 33, (Filia II), ul. Rybnicka 47A,
tel. 790 299 600, https://centrumpszczyna.pl/
Zakres oferowanych usług
Centrum Specjalistycznej Diagnozy i Terapii to zespół specjalistów-praktyków z dziedziny psychiatrii, psychologii, psychoterapii, seksuologii, pedagogiki, logopedii i pedagogiki specjalnej. W Centrum świadczona jest pomoc z zakresu diagnozy i terapii dzieci, młodzieży i dorosłych w takich trudnościach jak zaburzenia lękowe i nerwice, depresje i zaburzenia nastroju, choroby psychiczne, zaburzenia osobowości i dysfunkcje seksualne, problemy relacyjne i emocjonalne, zaburzenia neurorozwojowe (ADHD, zaburzenia ze spektrum autyzmu…), problemy edukacyjne i rozwojowe, trudności wychowawcze, kryzysy życiowe, choroby przewlekłe i uzależnienia.